Hà đồ Lạc thư - Tam nguyên Cửu vận
Nói tới Huyền Không thì hình ảnh đầu tiên người ta nghĩ tới là một Tinh Bàn 9 ô với những con số từ 1 tới 9 gọi là phi tinh. Tinh Bàn là “hạ tầng cơ sở” của Huyền Không. Không có Tinh Bàn thì chẳng có gì để nói. Cái hạ tầng cơ sở đó được xây dựng trên một nền móng gồm 3 yếu tố: Lạc Thư, Lường Thiên Xích và khung thời gian gọi là Tam Nguyên Cửu Vận.
Căn cứ vào Lạc Thư thì ta có Hậu Thiên Bát Quái với 8 quẻ như sau:
Khảm: Số 1, hướng Bắc, tượng tháng 11, hành thủy, tượng sông nước, về người là trung nam, quản cung Tí.
Khôn: Số 2, hướng Tây Nam, tượng tháng 6 và 7, hành thổ, tượng đất, thấp, về người là lão bà, quản 2 cung Mùi và Thân
Chấn: Số 3, hướng Đông, tượng trưng tháng 2, hành mộc, tượng sấm sét, về người là trưởng nam, quản cung Mão
Tốn: Số 4, hướng Đông Nam, tượng trưng tháng 3, 4, hành mộc, tượng thực vật, về người là trưởng nữ, quản cung Thìn và Tỵ.
Càn: Số 6, hướng Tây Bắc, tượng trưng cho tháng 9, 10, hành kim, tượng trời, về người là lão ông, quản 2 cung Tuất và Hợi.
Đoài: Số 7, hướng Tây, tượng trưng cho tháng 8, hành kim, tượng kim loại, trang sức, về người là thiếu nữ, quản cung Dậu.
Cấn: Số 8, hướng Đông Bắc, tượng trưng cho tháng 12 và 1, hành thổ, tượng núi, về người là thiếu nam, quản 2 cung Sửu, Dần.
Ly: Số 9, hướng Nam, tượng trưng cho tháng 5, hành hỏa, tượng lửa, về người là trung nữ, quản cung NgọRiêng số 5 ở trung cung, thuộc hành thổ, thuộc cả 2 quẻ Cấn và Khôn.
Tam Nguyên Cửu Vận là một chu kỳ thời gian dài 180 năm. Mỗi một chu kỳ này được chia ra làm ba giai đoạn, mỗi giai đoạn dài 60 năm gọi là Nguyên. Thời gian 60 năm của mỗi Nguyên dài bằng thời gian của hai Kỷ, của 6 con Giáp, của một Lục Thập Hoa Giáp.
Lấy 180 năm chia cho 9 con số đại biểu cho 9 vận sẽ cho ra 20 năm mỗi vận, tức là tròn 2 con giáp cho mỗi vận, và năm đầu của mỗi vận luôn luôn rớt vào năm có chữ Giáp.Tam Nguyên gồm có Thượng Nguyên, Trung Nguyên và Hạ Nguyên.
Mỗi Nguyên lại được chia thành ba Vận, mỗi Vận dài 20 năm.
Vận 1, 2, 3 thuộc về Thượng Nguyên.
Vận 4, 5, 6 thuộc về Trung Nguyên.
Vận 7, 8, 9 thuộc về Hạ Nguyên.
Gọi chung là Cửu Vận. Thời điểm khởi đầu cho mỗi Vận mà giới Huyền Không phong thủy gia sử dụng và được phổ biến rộng trong quần chúng thì giống như nội dung trong hình bên dưới.
Chu Kỳ Của 1 Tam Nguyên 180 năm
Thượng nguên
Vận 1 Khảm: 1864-1883
Vận 2 Khôn: 1884-1903
Vận 3 Chấn: 1904-1923
Trung Nguyên
Vận 4 Tốn: 1924-1943
Vận 5 : 1944-1963
Vận 6 Càn: 1964-1983
Hạ Nguyên
Vận 7 Đoài: 1984-2003
Vận 8 Cấn: 2004-2023
Vận 9 Ly: 2024-2043